Babylon achter de kerk
(Uit 2013) Een beetje vrijgezel eet minimaal vier maal per week pizza, kebab of shoarma. Dus gisteren ging ik zoals gewoonlijk weer een pizza afhalen bij Pizzeria Venezia achter de Martinuskerk. De pizzabakker heet Osama –‘Niet Bin Laden!’, haast hij zich altijd met een knipoog te zeggen – en hij bereidt zijn heerlijke pizza’s met liefde. Als hij met het deeg wappert, vertelt hij met overgave over alle verse ingrediënten die hij erin verwerkt, terwijl hij zo nu en dan zijn vingertoppen kust. Het water loopt je vanzelf in de mond.
Jihad en Babylon
Terwijl Osama mijn avondmaal in een doos schuift, droom ik weg. Ik denk terug aan pizzeria Babylon, dat een paar jaar geleden op deze zelfde plek gevestigd was. De eerste twee jaar werkte daar een man, genaamd Jihad. ‘‘Jihad’, is dat niet de heilige oorlog die sommige moslims zouden willen voeren tegen andere bevolkingsgroepen?’, vroegen gasten hem soms met belangstelling.
“Nee”, antwoordde Jihad dan, “volgens de Koran staat het woord Jihad eigenlijk voor een soort oorlog die ieder mens binnen in zichzelf voert. Het is de strijd tussen goed en kwaad.” Ik vond het een mooie gedachte. Die heilige oorlog in mezelf voer ik ook elke dag. Ik en alle andere mensen. Ik vroeg me af hoe de wereld eruit zou zien als iedereen zijn innerlijke strijd zouden beslechten, en als bij iedereen het goede zou zegevieren. Hoe vredevol zou de wereld dan zijn?
Een Russische zielsverwant
Jihad, hij was niet alleen een aardige pizzabakker, hij was ook een zielsverwant. Dat zag ik eigenlijk al de eerste dag dat ik de Babylon betrad. Of eigenlijk zag hij het aan mij. Ik ging aan de bar zitten, bekeek de menukaart en bestelde een pizza Taco. Jihad schoof de pizza in de oven, veegde zijn handen af en boog zich over de bar heen. “Mag ik jou eens iets vragen… Wat vind jij eigenlijk van de 19e eeuwse Russen?” De 19e eeuwse Russen? Ik keek hem niet begrijpend aan. “De schrijvers bedoel ik. Tolstoj, Dostojevski, Tsjechov…” “Oh de schrijvers!”, lachte ik, “Ja die vind ik fantastisch!” De toon was gezet. Je wordt niet iedere dag herkend als lezer van zekere boeken.
Verhalen uit alle windstreken
Steeds vaker ging ik ’s avonds na het werk naar Babylon. Iemand zei eens: “Ja maar Daan, zo geweldig is dat eten toch niet bij die Babylon?” “Ik ga vooral voor het geestelijk voedsel”, riep ik dan, “Dat is bijzonder goed daar.” Steeds meer mensen ontdekten dat Jihad prachtige verhalen kon vertellen. Hij was dan ook een bereisd man.
Eigenlijk was hij Irakees. Op de vlucht voor het Saddam-regime, had hij in minstens vijf verschillende landen gewoond. Iran, Syrië, Rusland. Nederland vond hij het meest gastvrije land. Hij was nog steeds dankbaar dat hij hier had mogen komen. Toch bleef er altijd dat weemoedige verlangen naar zijn thuisland. Ook naar Bagdad, de stad waarin op iedere straathoek een tweedehands boekwinkel lag, waar je verhalen kon vinden uit alle uithoeken van de aarde. Verhalen waardoor de Moslim zich herkende in de Christen en andersom. Waardoor de Rus zich herkende in de Amerikaan. Het waren verhalen van verbinding, tussen mensen en groepen.
Thee drinken
Jihad vertelde over de Russische cultuur, de Islamitische cultuur en dat allemaal terwijl hij mijn pizza bestrooide met kaas en tomaat. En hij stelde mij allerlei vragen over de Nederlandse cultuur. Ook kreeg ik elke avond een kopje kruidige Irakese ‘Chai’ (thee). Onder het genot van dat kopje Chai vertelde Jihad over de Golfoorlog, die hij zelf meegemaakt had. Ik kreeg een stuk wereldgeschiedenis te horen, van een man die alles met eigen ogen had gezien. De rillingen liepen over mijn rug.
Ondertussen was ik niet de enige die bij Jihad aan de bar zat. Er kwamen steeds meer Weertenaren. Mensen van alle rangen en standen, met allerlei culturele achtergronden. In Babylon zat de Imam naast de Rabbijn, de streng gelovige naast de ongelovige, de dokter naast de prostituee. En linkse mensen zaten naast rechtse mensen, waarbij de linkse soms rechts zat en de rechtse soms links. In Jihads Babylon ontstonden nooit misverstanden of andere verwarringen.
Terug naar huis?
Jihad verbond iedereen met een kopje Chai en een pizza. Hij had hetzelfde effect op mensen als de boeken in Bagdad, die uit alle windstreken kwamen. Nu is hij hier niet meer. Zou hij terug zijn naar Irak? Want tussen alle regels door was daar altijd zijn verlangen naar het thuisland. Al had hij alle uithoeken van de aarde gezien, was hij als een boom met talloze prachtige vertakkingen. Hij verlangde terug naar zijn oorsprong, het land waar zijn wortels lagen. Het land waar alle verhalen begonnen.
Comentários