De psycholoog pakt het onderzoeksrapport erbij. Zojuist ben ik een dag lang onderzocht en ondervraagd. De beste man kijkt me aan alsof hij een overlijdensbericht gaat brengen:
“Mevrouw Stals, u heeft AD(H)D…”
Ik spring op, trap m’n stoel weg, maak een vreugdedans door het kantoor en roep: “Yes, yes, yes!!! Dit is wel de aller gaafste ‘stoornis’ die ik me kan wensen! Dank u wel! Had ik dat al die jaren geweten!”
Deze scène speelde zich enkele maanden geleden af onder het toeziend oog van een verbaasde psycholoog. Op mijn 40e krijg ik dan eindelijk een juiste diagnose. En ik heb het zelf ontdekt. Ik wilde het alleen even laten bevestigen. Mij hebben ze in het verleden de gekste diagnoses opgeplakt. Bijvoorbeeld de leerstoornis waar ik laatst over schreef, na een IQ-test. Lachwekkend! (Zie deze vorige column: https://www.columnkanon.com/post/werken-en-leven-met-een-leerstoornis)
Hoogbegaafd
Mijn nieuwe AD(H)D coach luisterde onlangs 20 minuten naar me en zei: “Ben jij hoogbegaafd? Ik werk veel met hoogbegaafden en jij praat precies zo.” Yes, ik mag deze vrouw! Mijn intelligentie gaat natuurlijk gewoon het niveau van de gemiddelde IQ-test te boven. De test snapt mij niet. Mijn redenaties zijn onnavolgbaar. Ik ben overigens alleen dom op motorisch gebied, maar motorische onhandigheid komt voor bij 50% van de ADHD’ers. Zo blijkt.
AD(H)D dát is dus het talent dat mijn brein al mijn hele leven zo geniaal maakt. Mijn bedrading is gewoon een beetje anders. Want wist je dat AD(H)D zeer onterecht als stoornis gezien wordt, terwijl het eigenlijk juist een groot talent is? Ik heb dit niet laten onderzoeken omdat ik zo graag een etiket heb. Maar wel omdat je eerst je unieke bedrading moet leren kennen, voordat je absoluut het maximale uit je leven kunt halen. Met gebruiksaanwijzing leeft het nog prettiger.
Gevoel voor humor
AD(H)D. Alle cabaretiers hebben het: van Theo Maassen tot Brigitte Kaandorp. En uiteraard had ook Albert Einstein AD(H)D. Ik verkeer in voortreffelijk gezelschap! Het is de enige ‘stoornis’ waarbij letterlijk één van de criteria is: ‘een goed gevoel voor humor’. Geen grap. Duidelijk iets voor mij dus?
Ook belangrijke kenmerken zijn: tomeloos enthousiasme (check), gedrevenheid (check), creativiteit (check), out-of-the-box-denken (check), ondernemerschap (check) en moeite met structuur (eh… CHECK!). Daarbij is het AD(H)D-brein onverbiddelijk: het weigert zich te concentreren op zaken die het niet boeiend vindt (check). En dat vindt de samenleving lastig. Maar het is wel zo eerlijk. En zeg nou zelf: jij doet toch ook liever leuke dingen?
Leesmanie De diagnose verklaart wel een paar eigenaardigheden. Zo word ik om de twee maanden bevangen door een leesmanie. Dat is een manie die zich enkel uit op het literaire vlak. Ik lees dan 7 tot 10 boeken tegelijk. Ik hop iedere avond van het ene boek naar het andere: 20 pagina’s filosofie, dan 30 pagina’s psychologie en zo verder. Al gauw heb ik weer een bulk kennis over zeer uiteenlopende onderwerpen. Je gaat er ook hele interessante en onverwachte verbanden door leggen. Ik denk dus niet droog van a naar b, maar van Z, naar G, naar P en dan via A naar X-kwadraat tot de vierde macht en daar dan weer de wortel van. Dat geeft me een unieke kijk op het leven. De leesmanie kende tot voor kort een geheel eigen cyclus van om de twee maanden: het lijkt in die zin op ongesteldheid, maar dan leuk!
Onvermoeibaar
Verder heb ik een eigenzinnig bioritme. Ik ben ’s nachts niet in bed te slaan, wegens gezellige drukte in mijn geest. Ik slaap meestal pas om 04.00 uur, omdat ik eerder niet in slaap kom. En denk maar niet dat ik lig te lanterfanten tussen 21u en 03.00u ’s nachts. Terwijl jullie met z’n allen liggen te maffen wordt er door mij hard gewerkt: van lezen, tot schrijven, tot filosoferen.
Aan de andere kan ben ik ’s ochtends weer niet uit bed te slaan. Mijn moeder wekte mij vroeger met gevaar voor eigen leven. Ik sloeg haar! Inmiddels heb ik binnen de samenleving bepaalde vrijheden bevochten. Ik begin nu min of meer legaal om 10u op mijn werk. Want zeg nou zelf, wie heeft ooit bedacht dat alle kantoormensen van 9u tot 17u moeten werken en dat iedereen – ook mensen met een andere bedrading – binnen dat format dient te passen? Mensen die afwijken bouwen dus een chronisch slaaptekort op met alle gezondheidsrisico’s van dien. Trouwens van 07.00 u tot 15u werken mag vaak weer wel…WAAROM dan niet van 10u tot 18u voor nachtbrakers? AD(H)D’ers komen trouwens ook vaak met unieke oplossingen voor problemen die de samenleving nog niet onderkent. Zie je? (CHECK)
Stoppen met zuipen
In juni kwam dus het bevrijdende inzicht en de psycholoog gaf me nog twee tips mee. “Mevrouw, ik wil u aanraden eens wat minder alcohol gaat drinken en ook maar eens uw medicatie gaat afbouwen. Dat zou de symptomen verminderen.” Nu moest ik even slikken. Jullie weten dat ik een levensgenieter ben en levensgenieters moeten ook drinken, toch? Maar ik heb meteen officieel afscheid genomen van mijn goede nachtvriendin de drank. In 2017 stopte ik met roken en toen ben ik de sigaret in de avonduren gaan vervangen voor een drankje. Of twee? Of drie?… of….? Aan het eind van de coronacrisis, begon mijn drankgebruik toch wat zorgwekkend te worden. Af en toe dronk ik 6 á 7 biertjes als ik thuis zat te schrijven. Alleen.
Mindfuck
5 Maanden geleden besloot ik dus helemaal te stoppen met alcohol. De beste beslissing van de laatste jaren! Ik ga nooit meer alcohol drinken. Ik kan het iedereen aanraden. Ik ben helderder, productiever, de AD(H)D symptomen namen af en het allerbelangrijkste: ik ben NOG leuker, grappiger en alerter! En… de leesmanie houdt nu voortdurend aan. Dus niet meer alleen maar om de twee maanden maar non-stop. Dus ik word er ook nog slimmer op! Wat wil je nog meer? Dure hobby, dat wel. Daan 3.0, dus. Ik ben een soort super-Daan geworden. Op stap doe ik net alsof: dan drink ik gezellig alcoholvrij bier. De mindfuck werkt fantastisch bij mij!
Goeroe
Ik ben gestopt met hulp van mijn goeroe Jan Geurtz. Jan heeft mij in 2017 van het roken afgeholpen. En ik was zeer ernstig verstokt, zoals sommigen van jullie weten. Ik las toen Geurtz’ boek De Opluchting, dat begint met de woorden: ‘Stoppen met roken is makkelijk’. “Jaja dacht ik… dat zal wel.” Maar Geurtz was een van mijn favoriete schrijvers, dus ik dacht: laat ik alle gedachten in dit boek gewoon eens zonder scepsis overnemen. Kijken wat er gebeurt…
Kies wat je gelooft
En jawel, ik heb nog nooit zoiets makkelijks gedaan als stoppen met roken. Geen centje pijn. Toen zag ik in dat je in het leven kunt kiezen wat je gelooft. Aan dat idee ga ik binnenkort een column wijden, want ik wil jullie dit diepe inzicht niet onthouden. Kiezen wat je gelooft. ‘Jij kunt het ook inzetten’, zegt dokter Daan!
Geaccepteerde drug
Anyway, stoppen met alcohol - de meest sociaal geaccepteerde drug ever - is ook makkelijk. Geloof me. Jan Geurtz gaat in een boek over verslavingen met de lezer terug naar de jeugd. We worden (bijna) allemaal geboren als vrolijke, drukke, creatieve, humoristische en vrijdenkende wezens. Door allerlei afwijzingen in je vroege jeugd, afwijzingen van het authentieke zelf dat jij bent, ga je een negatieve identiteit ontwikkelen die niet je ware ik is. Die identiteit uit zich later onder andere in depressies, angststoornissen en verslavingen. Hoe vaak hebben mensen bijvoorbeeld tegen mij gezegd: ‘Doe ‘ns niet zo druk!!!’ Dat is eigenlijk een afwijzing van mijn kern.
Advies
Als iemand druk is, kun je twee dingen doen: je ertegen verzetten en er onrustig van worden OF ervoor kiezen om mee te gaan in het enthousiasme, de tomeloze energie en de gigantische gezelligheid. In dat geval heb je de avond van je leven! Aan jou de keuze. Ik accepteer de woorden ‘doe niet zo druk’ dan ook niet meer. Het is een afwijzing van mijn essentie.
Ik ben twee maanden terug gestart met een 8 daagse groepstraining Effectief met AD(H)D. Je leert hier het maximale uit je leven halen met AD(H)D. Ik volg deze training bij AD(H)D Nederland in Delft. Zij zien AD(H)D niet als een stoornis, maar als een groot talent. Als je het goed weet te richten kun je heel ver komen, JUIST met AD(H)D. Ik boek onmiddellijk verbluffende resultaten: Ik ga inmiddels niet meer als een trein, maar als een TGV! Ik haal nu NOG meer uit m’n leven.
Authentiek zelf
Ik ben nu al ver op de weg terug naar mijn authentieke zelf. De ik die ik was voordat ik deels een negatieve identiteit ontwikkelde. Het is de ik op de foto hier beneden. Samen met mijn nichtje zit ik ontzettend veel lol te maken op een bergje in de achtertuin van opa en oma. Compleet vrolijk en onbezorgd. Ik ben drie. Het is pure blijdschap die je hier ziet, zonder negatieve identiteit of angsten. Ik ben dus al heel ver gekomen op de weg terug naar mijn authentieke ik. En ik zet nu de laatste paar stappen.
Pil
De allerlaatste stap is: stoppen met medicatie. Er is namelijk nog 1 kleine angst die ik heb. Voor de rest heb ik mij door de jaren heen bevrijd van alle andere angsten. Die enige angst is nog de angst om te stoppen met anti-depressiva en anti-psychotica. In 2006 heb ik een zware depressie gehad met een korte psychose die slechts 1 dag duurde. Ik ben altijd uit angst die medicatie blijven slikken onder het mom van ‘dit nooit meer’, terwijl het al sinds 2011 heel goed met me gaat en ik sinds die tijd zelden angstig of somber ben.
Ik heb onlangs een gesprek gehad met een psychiater en heb afgesproken dat ik in januari langzaam en verantwoord ga afbouwen. Ik ben toch ook heel vrolijk 24 jaar oud geworden zonder medicatie? Dus waarom zou ik het niet nog eens zonder proberen? Lukt het niet dan begin ik gewoon weer. Terug naar mijn authentieke zelf dus. In mijn psychose belandde ik letterlijk in de hel. Het was heel erg angstaanjagend en tegelijk was het de grootste openbaring en het grootste geschenk dat ik gekregen heb. Als ik die ene waanzinnige dag in 2006 niet beleefd had, had ik nu nooit zo stabiel in het leven kunnen staan. Ik ben heden werkelijk de minst piekerende en meest optimistische persoon die ik ken. Het was niet eens een echte psychose, maar een andere bewustzijnstoestand, zoals je die hebt als je een geestverruimend middel neemt als LSD of Mushrooms. Het biedt diepe inzichten. En zeg nou zelf? Wie is er nu 1 dag gek in z’n leven? Als je echt gek bent duurt dat weken, maanden of zelfs jaren.
Hemel en hel
In mijn verruimde bewustzijnstoestand belandde ik in de hel, maar in de 24 jaar daarvoor belandde ik ook vaak in de hemel binnen mijn gevoelsleven. Want hemel en hel zijn hier op aard eigenlijk gemoedstoestanden. Ik kon vroeger ook heel sterke positieve gevoelens hebben. Bijvoorbeeld als ik verliefd was, dan was ik niet in de 7e maar in de 150e hemel ofzo J. Oh My God als ik maar niet verliefd word straks! Dan is er geen land met me te bezeilen en ben ik de hele dag in dromenland. Ik kan me dan nergens meer op concentreren. Maar dan kan ik me altijd verschuilen achter AD(H)D natuurlijk!
Mike Scott van The Waterboys schreef een prachtig lied over een vriendin van hem die depressief was. Het nummer heet Too close to heaven. Want wie de hel kan bereiken in zijn gemoed, kan ook de hemel bereiken. Het gaat zo:
‘You got too close to heaven. That’s all…The higher you climb the lower you fall. Now are you blinded by the brilliance, are you dazzled by the Light?
Why is it I see nothing but emptiness in your tired beaten eyes that once were bright?
You got too close to heaven, that’s all. The higher you climb the lower you fall.’
Voor de nieuwsgierige lezer: hier is de link naar het prachtige nummer: https://www.youtube.com/watch?v=bHDSGmfO_dE
En nu ben ik bijna weer aangekomen bij mijn meest authenieke ik. Zonder pil. Ik word weer het kind op de berg zand in de achtertuin van opa en oma. Maar wel de moderne versie met heel veel levenservaring. Vrolijk, gelukkig en vooral vrij van angst. En ja… ook druk! Ik heb door de jaren heen zorgvuldig de lagen van de onechte negatieve identiteit die ik ooit verzon afgepeld. Op weg naar mijn meest authentieke ik die compleet open staat voor al het moois dat het leven te bieden heeft. Een leven zonder angst. En met NOG meer vrolijkheid en humor. Er staan al een paar hilarische columns voor jullie in de wachtrij. Jullie horen snel weer van me!
